Kempens Landschap en gemeente Boom slaan handen in elkaar.

Gezamenlijke ambitie met ringoven site Lauwers en gemeentelijk park.

Sinds 2014 is de gemeente Boom aangesloten bij de landschapsvereniging Kempens Landschap. Deze samenwerking vertaalt zich nu in de opstart van twee projecten in de gemeente, de restauratie en herbestemming van de ringoven op de site Lauwers in Noeveren en de opwaardering van het als landschap beschermde gemeentelijk park aan de Beukenlaan.

Inbreng expertise – realisatie op terrein

Kempens Landschap is in 1997 opgericht door de provincie Antwerpen en 39 gemeentebesturen om landschap en natuur- en cultuurpatrimonium in de Antwerpse Kempen veilig te stellen door gericht gebieden aan te kopen die vanuit landschappelijk oogpunt onder druk staan. Het werkingsgebied van de landschapsvereniging breidde zich de afgelopen jaren evenwel stelselmatig uit binnen de provincie. Momenteel zijn 65 van de 70 Antwerpse gemeenten aangesloten bij Kempens Landschap en sinds 2014 is ze ook actief in Boom.

Doorheen de afgelopen 17 jaar groeide Kempens Landschap uit tot een landschapsvereniging met veel facetten. Naast de aankoop van domeinen zet ze haar  opgebouwde expertise ook in voor andere dossiers, iets waar de gemeente Boom snel de meerwaarde van inzag. Burgemeester van Boom Jeroen Baert licht toe.“Geïnspireerd door voorbeelddossiers zoals de Kolonies in de Noorderkempen, het Fort van Duffel of de abdijsite van Roosendael in Sint-Katelijne-Waver, wou de gemeente Boom een beroep doen op de expertise van Kempens Landschap om enkele dossiers in de gemeente een duw in de rug te geven. Met dit doel voor ogen hebben we vorig jaar rond de tafel gezeten en bekeken welke projecten binnen de schoot van Kempens Landschap konden opgenomen worden. Tussen het eigen patrimonium hebben we al langer ambitie met het gemeentepark, waar natuur, erfgoed en recreatie met elkaar zijn verweven. Een kolfje naar de hand van Kempens Landschap. Maar naast de eigen gronden, is ook het complexe dossier van het baksteenerfgoed in de gemeente aangekaart bij Kempens Landschap. De noodzakelijke restauratie van de ringoven op de site Lauwers in Noeveren, ook aangekaart tijdens het recente plaatsbezoek door het kabinet van minister Bourgeois, maakte de keuze voor dit project ‘evident’.

Nieuwe toekomst voor ringoven site Lauwers in Noeveren

Het als dorpsgezicht beschermde gehucht Noeveren aan de Rupel kwam tot bloei in de 19de eeuw en is van oudsher een industriële wijk verbonden aan de baksteenindustrie. Typerend zijn de vele kleine werkmanshuizen langsheen de oever, afgewisseld met industriële erfgoedrelicten en bedrijven. Eén hiervan, de site Lauwers, omvat naast enkele huisjes en een schrijnwerkerij ook een grote ringoven uit 1925. De vzw Emabb, gehuisvest op de site Lauwers, heeft onder andere als doelstelling deze als monument beschermde ringoven nieuw leven in te blazen. Een grondige restauratie van de oven dringt zich op, waarbij de vzw Emabb van de gelegenheid gebruik wil maken om het curieuze ovalen gebouw te herbestemmen.

Kempens Landschap engageert zich om samen met de gemeente Boom de vzw Emabb in dit herbestemmingstraject te begeleiden, te beginnen bij de opmaak van een beheersplan waarin de langetermijnvisie op de site zal worden omschreven. Ook voor het daaropvolgende restauratiedossier zullen Kempens Landschap en de gemeente Boom hun medewerking verlenen. Burgemeester Jeroen Baert vult aan. “Ondanks het wegvallen van de verplichte koppelsubsidies die gemeenten voordien dwong financieel bij te passen in restauratiedossiers op haar grondgebied, wilt de gemeente bewust erfgoed blijven ondersteunen. Voor de bijhorende expertise inzake restauratie- en herbestemmingsdossiers kunnen we dan weer een beroep doen op de opgebouwde kennis binnen Kempens Landschap.”

Beheersplan en -werken voor het gemeentelijk park

Kempens Landschap is van vele markten thuis, dus ook op het vlak van landschapsplanning en -beheer. Voor het project van het gemeentelijk park in Boom kan ze bogen op een traditie in het verzoenen van natuur en recreatie, zoals in het Merodegebied in de Zuiderkempen. Deze kennis kan ze overdragen naar het gemeentepark van Boom, een kleine oase van rust en recreatie nabij de drukke autosnelweg A-12. Als kleine restant van de ‘Beekse Bosschen’ aan beide oevers van de Molenbeek, is het gemeentelijk park een plek waar de inwoners van Boom verpozing kunnen zoeken, maar ook sport beoefenen. Het park geniet vooral ruimere bekendheid vanwege de picturale tuin in Nieuwe Zakelijkheid in de meest zuidelijke punt. Beelden van bekende Vlaamse kunstenaars als Georges Minne en Ernest Wijnants sieren de strak vorm gegeven entree van het park. Om de toekomst van het beschermde gemeentelijk park uit te stippelen zal Kempens Landschap de uitbreiding van het bestaande landschapsbeheersplan tot een integraal beheersplan met aandacht voor erfgoed opnemen.

Peter Bellens en Inga Verhaert, covoorzitters van Kempens Landschap, zijn verheugd met de ambitieuze plannen en de samenwerking met de gemeente Boom. “We kijken uit naar het gecombineerd aanvatten van meteen twee projecten met toch een verschillende insteek binnen de gemeente Boom. Kempens Landschap kan hierbij het verschil maken op het terrein en de noodzakelijke daadkracht aan de dag leggen om beide projecten te laten landen. De samenwerking met de gemeente Boom is voor ons ook meteen een mooi voorbeeld van hoe de uitbreiding van het werkingsgebied van Kempens Landschap loont.”